VAN İLİ TURİSTİK YERLERİ Van ve çevresi, coğrafya bakımından önemli bir konumu
olduğu için çok eski dönemlerden beri yerleşim alanı olmuş, birçok uygarlığın
izlerini üzerinde barındırmıştır. Urartu Medeniyetine başkentlik yapan Van,
bugüne değin, Hurriler, Hititler, Persler, Medler, Selçuklular, Osmanlılar gibi
birçok kültürü bağrında taşımıştır.
Van Gölü, Akdamar Kilisesi, "kaleler kenti"
olarak anılmasını sağlayan kaleleri, dünyaca ünlü kedisi ve pek çok turizm
aktivitesine olanak veren coğrafyası ile Doğu'nun önemli bir turizm merkezidir.
İlin kuzeyinde bulunan Tendürek dağlarında
yükseklikleri 2400 ile 3000 metre arasında değişen "Sınır Dağları"
uzanır. İlin önemli akarsu kaynakları Hoşap suyu, Memedik çayı, Karasu,
Bendimahi çayı, Deliçay, Irşat çayı ve Zilan çaylarıdır.İrili ufaklı birçok
gölden başka Türkiye'nin en büyük gölü olan VAN gölü de bu bölgededir.
Yazları az yağışlı ve sıcak kışları az yağışlı ve
oldukça soğuk geçmektedir. Baharlar ise bol yağışlı ve ılıktır.
Van ve çevresine önce Hurriler yerleşmişler, sonra
Urartular 200 yılı aşkın süre hüküm sürmüşlerdir. Daha sonra Medler, Persler,
Makedonyalılar, (Büyük İskender), Partlar, Sasaniler, Bizanslar, Selçuklular,
İlhanlılar, Celayiroğulları, Karakoyunlular, Akkoyunlular, Safeviler ve
Osmanlılar hakim olmuşlardır.
GEZİLECEK YERLERİ :
Van Kalesi,Merkez Hoşap Kalesi,Gürpınar Akdamar,Gevaş
Hoşap Köprüsü,Gürpınar Abdurrahman Gazi Türbesi,Merkez Kaya Çelebi Camii,Merkez
Hüsrevpaşa Camii,Merkez Ulu Camii, Merkez Kızıl Camii,Merkez Beyazözümü
Köyü,Merkez Zernaki Tepe,Erciş Zelve Şehitliği,Merkez Çarpanak Kilisesi,Merkez
/ Çitiören Köyü Topkale,Merkez Adir Kilisesi,Merkez / Halkalı Hoşap Mezarlığı,
Gürpınar Gevaş Selçuklu Mezarlığı,Gevaş Tarihi Taş Köprü,Yeşilalıç Put Mağarası
Gürpınar,Yeşilsalkım Zive Hanı,Çatak Van Evi, Merkez Dilkaya Köyü,Edremit
Yavuzlar Doğal Oluşumu Başkale,Yavuzlar Zeril Köprüsü,Çatak Hurkan
Köprüsü,Çatak Yanal Kilisesi,Başkale Yanal Çavuştepe Kalesi,Gürpınar Çavuştepe
Ayanıs Kalesi,Gürpınar/Hamur Kesen Ganisipi Şelalesi,Çatak Bend-i Mahi Şelalesi
ve daha yüzlerce yer sayılabilir...
Van Gölü ve Akdamar Adası :
Van iline adını veren Van Gölü Türkiye'nin ve dünyanın
en büyük soda gölüdür. Dört tarafı yüksek dağlarla çevrilidir. İçinde Akdamar,
Adır, Çarpanak, ve Kuş adaları olmak üzere 4 ada bulunmaktadır. Tarih boyu
Yüksek Deniz, Nairi Denizi ve Yukarı Deniz dendiği gibi Deryaçe (Küçük Deniz)
adını da alır. Gölün suyu çok tuzlu ve sodalıdır. Sabunsuz köpük verir ve
temizlik maddeleri kullanılmadan içinde herşey yıkanabilir ve temizlenebilir.
Her mevsim, her saatte farklı bir renk alan, gündoğumu ve günbatımının muhteşem
olduğu göl, bölge turizmine önemli bir katkı sağlamaktadır. Sahil boyunca
yapılaşma ile bozulmamış koylar, yeşil bitki örtüsüyle sarılmış kıyılar
görülmeye değerdir.
Van Gölündeki adalardan en büyüğü olan Ahtamar Adası,
üzerindeki kilisesi ile ünlüdür. 900'lü yılların başında Kral Gagik tarafından
yaptırılmış olan kilise taş işçiliğinin en seçkin örneklerindendir. Akdamar
adasına Gevaş iskelesinden dolmuş motorları çalışmaktadır.
Kaleler :
Van'a bir anlamda "Kaleler Kenti"
denilebilir. Van ve çevresinde küçüklü büyüklü çok sayıda kale bulunmaktadır.
Bu tarihi kalelerden bir kısmı Urartu döneminden, diğerleri Ortaçağ ve
sonrasından kalmadır.
Önemli Kaleler Aşağı ve Yukarı Zıvistan Kalesi,
Beyüzümü Kalesi, Çatak Kalesi, Lamurkesen (Zernek) Kalesi, Hişet Kalesi, Pizan
(Örenkale) Kalesi, Kalecik, Zernaki Tepe Kalesi, Muradiye Kalesi, Albak
(Başkale) Kalesi, Deliçay Kalesi, Çelebibağ Kalesi, Yoncatepe Kalesi, Müküs
Kalesi ve Amik Kalesi olarak sayılabilir.
Van Kalesi:
Van Kalesi, Van il merkezi sınırları içerisinde olup,
şehir merkezine 5 km. mesafede bulunmaktadır. Urartu kalelerinin
görkemlilerindendir.
MÖ. 9. yüzyılda Lutupri'nin oğlu I. Sarduri tarafından
yaptırılmıştır. Büyük bölümü ayakta kalan kalenin kuzeybatı ucunda bulunan ve
Sardur burcu denilen taş bloklarla örülen yapının üzerinde I. Sarduri'ye ait
olan, Asur çivi yazısı ile yazılmış, bilinen en eski Urartu yazıtı vardır.
Kalenin diğer önemli bir yapısı, I. Agrişti'ye ait olan kaya mezarı ve hemen
bunun dışındaki kaya üzerinde bulunan Urartu'ların günümüze ulaşan en uzun
yazıtı, "Horhor Yazıtları" vardır. Ayrıca kalenin kuzey yamacında II.
Sarduri'nin açık hava tapınağı (Analı-Kız), Kale içinde Menau ve Sarduri' ye
ait mezar odaları, mağaralar, su sarnıçları ve çeşitli odalar vardır.
Kalenin güneyinde ise eski şehrin kalıntıları bulunur.
Ulu Cami, Hüsrev Paşa Cami, Kay Çelebi Cami, Hamamlar (Çifte Hamam) Kümbetler
(İkiz Kümbet) ve çoğu tahrip olmuş eski evler, gezenleri tarihin yaprakları
arasında seyahate çıkarlar.
Hoşap Kalesi:
Van il merkezine 60 km. uzaklıkta, Gürpınar ilçesinde,
Van-Hakkari karayolu üzerindeki Hoşap (Güzelsu)'da yer almaktadır. Dik bir kaya
kütlesi üzerine kurulan kale, iç kale ile bunun kuzeyindeki dış kaleden oluşur.
Gözetleme kulesi, surları, burçları, beden duvarları, mescit, fırın, zindan
seyir köşkü, harem, selamlık ve orijinal demir kapı kanatları kalenin önemli
yapılarıdır. Ayrıca kalenin güney tarafında Van Bölgesinin en eski Osmanlı
Köprüsü bulunur.
Ağartı Kalesi:
Van Gölü' nün doğu kıyısında kurulan kale iyi
korunarak günümüze kadar gelen sur duvarları andezit taş bloklarla örülmüştür.
Kef Kalesi :
Urartu'ların önemli merkezlerinden biridir. Kalede çok
odalı bir saray, hayvan ve bitki rölyefleri vardır.
Çavuştepe Kalesi:
Van il merkezine 25 km. uzaklıkta, Gürpınar ilçesine
bağlı Çavuştepe köyünde yer almaktadır. Bol Dağı silsilesinin batı ucuna
kurulmuş olan kale; aşağı ve yukarı kalelerden oluşmaktadır. Kale, II. Sarduri
tarafından M.Ö. 764-734 tarihleri arasında yaptırılmıştır. Kalelerde Haldi
tapınağı, açık hava tapınağı, surlar, depo, ahır, saray binaları, su
sarnıçları, çivi yazısı bulunmaktadır.
Ayanıs Kalesi:
Van'a 35 km. mesafedeki Ayanıs köyündedir. Argişti'nin
oğlu Rusa tarafından M.Ö. 645-643 tarihleri arasında yaptırılmıştır. Urartu
tarihinin son safhalarının aydınlatılması açısından çok önemlidir. Van Gölü
sahiline yakın bir alanda kuruludur.
Toprakkale:
Van il merkezinin doğusunda Zimzim Dağları silsilesine
bağlı kayalık bir tepe üzerinde yer almaktadır. Kale Urartu kralı II. Rusa
tarafından M.Ö. 685-645 tarihleri arasında yaptırılmıştır. Sarnıç, açık hava
tapınağı, kayaya yontulmuş merdivenler bulunmaktadır.
Aşağı-Yukarı Anzaf Kaleleri:
Van'ın 10 km. kuzeydoğusunda Van-Özalp karayolu
yakınında yer almaktadır. Aşağı ve Yukarı Kalelerden oluşmaktadır. Her iki
kalede surlar, kuleler, atölye, depo, saray yapısı, kitabe bulunmaktadır.
Akdamar Kilisesi:
Gevaş ilçesi sınırları dahilinde Van Gölü içersinde
bulunan en büyük adaya ismini veren kilisedir. Adanın güney doğusuna kurulmuş
olan kilise sahile 3 km. uzaklıktadır. Günün her saatinde Akdamar Adası'na,
sahilde bulunan motorlarla ulaşım sağlanmaktadır.
Kutsal Haç adına Vaspurakan Kralı I. Gagik tarafından
Keşiş Manuel'e yaptırılmıştır. Kilisenin figürlü repertuarı oldukça zengindir.
Bunun yanında, İncil ve Tevrat'tan alınmış çeşitli sahneler bulunmaktadır.
Yunus Peygamberin denize atılması, Hz. Meryem ve kucağında İsa, Adem ile
Havva'nın Cennetten kovulması, Hz. Davut ile Kral Goliat'ın mücadelesi Samson
Filistinli ikilisi, ateşte üç İbrani genci, Aslan ininde Daniel sahneleri
bulunmaktadır. Zengin hayvan, asma sarmaşıkları ve çeşitli figürler görmek mümkündür.
Adır Kilisesi:
Kilise, Van merkezine bağlı Yaylıyaka köyü döşeme
mezrasına yakın Van Gölü içersindeki aynı isimli adada yer almaktadır. Adanın
güney tarafına kurulmuştur. Manastır 1305 yılında yapılmıştır. Daha sonra 1621
yılında Aziz Georges Kilisesi eklenmiştir. Yakınında bulunan sahildeki
teknelerle ve Van İskelesi'nden kiralanacak teknelerle gezilip görülebilir.
Yedi Kilise Erek Dağı eteklerine 8. yüzyılda inşa
edilmiştir.
Cami, Medrese ve Kümbetler :
Van'daki önemli camiler Ulu Cami, Hüsrev Paşa Cami,
Kızıl Camii, Gevaş İzzettin Çir Camii, Süleyman Han Camii, Kaya Çelebi Camii,
Horhor Camii, Abbasağa Cami'dir. Hüsrev Paşa Medresesi, Hoşap Hasan Bey
Medresesi, Hoşap Evliya Bey Medresesi, Gevaş Halime Hatun Kümbeti, Erciş Anonim
(Zortul) Kümbet görülmeye değerdir...
Köprü ve Su Kanalı :
Van' daki köprüler Bend-i Mahi Köprüsü, Kırmızı Köprü,
Çatak Köprüsü, Hurkan Köprüsü, Zeril Köprüsü, Şeytan Köprüsü olarak
sayılabilir.
Van'da ilk sulama kanalları ve barajlar M.Ö. 9. ve 6.
yüzyıllar arasında Urartular zamanında yapılmıştır. Bunların en önemlisi Menua
(Semiramis/Şamran) sulama kanalıdır. Urartu Kralı Menua tarafından
yaptırılmıştır. Menua/Şamran kanalı dünya mühendisliğinin bir harikası olarak
geçtiği yerlere hayat vermiş, işlevini günümüze kadar sürdürmektedir.
Geleneksel Van Evleri :
Van evleri Van'ın geleneksel mimarisinin günümüze
taşıyan önemli unsurlardır. Tarihi Van Kalesi'nin güneyinde bulunan eski Van
şehri, çarşıları, sokakları, mahalleleri, han, hamam, taş döşeli caddeleri
yanında Van Evleri ile Osmanlı kentlerinin tipik özelliklerini taşımaktadır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder